W życiu każdej rodziny zdarzają się smutne momenty takie jak śmierć i pogrzeb osoby najbliższej. Czasami jest to nasz małżonek, czasami rodzic, lub rodzeństwo. W każdym wypadku może się jednak wydarzyć, że dana osoba osiągała przychody, czy podlegała obowiązkom podatkowym i nie zdążyła rozliczyć rocznej deklaracji podatkowej i spełnić obowiązków wobec organów skarbowych. Tak samo jak można odziedziczyć majątek, można również odziedziczyć długi po danej osobie. A obowiązki podatkowe mogą przejść na odpowiednich spadkobierców czy osoby najbliższe. Co więc zrobić jeżeli nasz bliski zmarł i nie rozliczył się wobec skarbówki? Czy musimy składać deklaracje? Co mają zrobić małżonkowie, którzy do tej pory rozliczali się wspólnie?
Rozliczenie deklaracji podatkowej za osobę zmarłą
Jednym z pierwszych udogodnień i formy pomocy ustawodawcy oraz organów podatkowych dla najbliższych zmarłego, którzy z założenia znajdują się w trudnej sytuacji życiowej jest przygotowanie tak zwanego wstępnie uzupełnionego zeznania podatkowego. Na podstawie informacji uzyskanych od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz od pracodawcy, organy skarbowe przygotują i wystawią wstępnie wypełniony PIT. Jest to jednak deklaracja (bądź e-deklaracja), która może być niepełna. Wynika to z faktu, że fiskus może nie posiadać wszystkich informacji niezbędnych do prawidłowego wypełnienia deklaracji. Na zobowiązanych najbliższych będzie więc leżał obowiązek uzupełnienia odpowiednio dokumentów, w zakresie, który jest konieczny. Kwestie uregulowania zobowiązań podatkowych, w przypadku jeżeli dany zmarły powinien zapłacić podatek będą zgodne z postępowaniem spadkowym wobec danej osoby. Z założenia to spadkobiercy mają obowiązek pokryć czy zapłacić podatek za osoby, po której spadek otrzymają. Organ podatkowy wystawi specjalny rodzaj decyzji ze wskazaniem konieczności zapłaty podatku z ewentualnym prawem możliwości do złożenia odwołania.
Wyjątki i udogodnienia dla małżonków zmarłych podatników
Jedną z grup, którą stara się wspierać ustawodawca są pogrążeni w żałobie małżonkowie. Zostali oni ustanowieni jako rodzaj wyjątku, w przypadku jeżeli chcieliby skorzystać ze wspólnego rozliczenia ze zmarłym małżonkiem. W uproszczeniu oznacza to, że wdowa lub wdowiec ma prawo rozliczenia wspólnej deklaracji PIT (e-pity), jeżeli był lub byłaby do nich uprawniona gdyby zmarły żył. Jest to jeden z niewielu wyjątków, gdzie można rozliczyć się wspólnie z małżonkiem za rok podatkowy, w trakcie którego ze względu na śmierć małżonka doszło do zakończenia stosunku małżeńskiego.
Podsumowanie i rekomendacje dla rodzin zmarłych
Pomimo trudnej sytuacji w której stają osoby najbliższe niestety może dojść do sytuacji, że mają oni obowiązek rozliczenia zmarłego wobec organów podatkowych. Warto jednak pamiętać, że w takiej chwili ustawodawca stara się pomagać pogrążonej w żałobie rodzinie. Specjalne rozwiązania zostały w szczególności przewidziane dla małżonków. W każdym jednak wypadku należy zweryfikować aktualne uregulowania prawne, oraz sytuację zmarłego podatnika i dopełnić odpowiednich, wymaganych formalności.
